Pravi metež nam sleduje u četvrtak – u ponudu ovdašnjih bioskopa stići će čak sedam premijernih naslova; dakle, od prekosutra možemo da računamo na: novi film Jorgosa Lantimosa i Eme Stoun, na dva animirana filma (od kojih jedan stiže sa preporukom u vidu nominacije za Oskara za najbolji film u toj kategoriji), američki prepravak uspešnog skandinavskog filma od pre par filmskih leta, hrvatsko-srpsku bdramu iz bračnog života, panevropski aktivistički dokumentarac, te nemački muzičko-biografski film.
Bez pravila (Švedska, Holandija, Norveška, Švajcarska, Luksemburg, Fra, ncuska, Belgija, 2023)
Izvorni naslov: Breaking Social
Reditelj: Fredrik Gertten
Direktorka fotografije: Janice D’Avila
Učesnici: Rutger Bregman, Gerald Bryson, Sarah Chayes, Pasquale Cioffi, Jennifer Craig
Žanr: dokumentarni
Trajanje: 93 minuta
Distributer: Five Stars Film Distribution
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Možemo li da priuštimo bogate? Sva društva su zasnovana na ideji društvenog ugovora: ako vredno radimo, tretiramo druge s poštovanjem i igramo po pravilima – bićemo nagrađeni. Međutim, postoje oni koji krše pravila – oni koji koriste poreske rajeve i ubiru profit, a ne uzvraćaju društvu. Bez pravila se bavi globalnim obrascima kleptokratije i ekstraktivizma, poput ubijene istraživačke novinarke na Malti ili reke bez vode u Čileu. Kada ljudi dostignu prelomnu tačku, počinju da protestuju. Videćemo ih kako se već bore na prvim linijama društvenih pobuna širom sveta. Bez pravila istražuje mogućnosti prevazilaženja nepravde i korupcije.
Osim same teme i očiglednog aktivističkog žara ovo panevropsko dokumentarno ostvarenje preporučuje i učešće na prestižnom dokumentarističkom filmskom festivalu CPH:DOX u Kopenagenu. Pre ovog, Fredrik Gertten (1956) je režirao i sledeća filmove Bikes vs Cars, Der Unge Zlatan, Push, Jozi Gold…
Girl, You Know It’s True! (Nemačka, 2023)
Izvorni naslov: /
Reditelj: Simon Verhoeven
Scenario: Simon Verhoeven
Direktor fotografije: Jo Heim
Uloge: Matthias Schweighöfer, Robert Pilatus, Tijan Njie, Bella Dayne, Graham Rogers, Tijan Marei, Darlene Tejeiro
Žanr: biografski / drama / mjuzikl
Trajanje: 124 minuta
Distributer: Blitz Film Srbija
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Muzički producent Frenk Farijan angažuje nepoznate pevače Roba Pilatusa i Faba Morvana za svoj sledeći muzički projekat. Sledi meteorski uspon koji prevazilazi sve granice. Dva prijatelja, Rob i Fab, osvajaju međunarodne top-liste pod imenom Mili Vanili, imaju tri hita broj jedan u SAD-u i uživaju u životu punom izobilja u Holivudu. Samo mali krug insajdera zna njihovu tajnu: dvojac zapravo ne peva – samo pomera usne na glasove pravih pevača. Na vrhuncu njihove slave, kada Mili Vanili osvajaju Gremi i idu na turneju po Americi, istina najzad izlazi na videlo. Dok se moćni aparat koji je vukao konce dvojca brzo raspada zbog afere, Rob i Fab se nalaze usred najvećeg skandala u istoriji muzike…
Nakon nedavnog dokumentarnog, evo, dobili smo i igranu verziju filma o fenomenu i skandalu u vezi sa ad-hok „bendom“ Mili Vanili. Ovaj film je dobro prošao na raznim nemačkim dodelama filmskih i esnafskih nagrada, gde je uz brojne nominacija osvojio i nekoliko odličja. (recimo, dobio je zvaničnu nagradu za najbolji bavarski film lane). Glumca Matthiasa Schweighöfera, koji u ovom filmu tumači snalažljivog i okrfutnog mogula iz muzičke industrije, gledali smo u ostvarenjima Kursk, Vojska mrtvih, Vojska lopova, Grad prokletih, Openhajmer…, a film Girl, You Know It’s True! posvećen je uspomeni na pokojnog Roberta Pilatusa, jednog od članova tog brzhopoteznog „pevačkog“ dvojca.
Izumitelj (SAD, Francuska, Irska, Iran, 2023) – sinhronizovano
Izvorni naslov: The Inventor
Reditelj: Jim Capobianco
Scenario: Pierre-Luc Granjon (koreditelj)
Direktorka fotografije: Marijke Van Kets
Glasovi (u izvornoj verziji): Dejzi Ridli, Marijon Kotijar, Met Beri, Stiven Fraj, Natali Palamides
Žanr: animacija / avantura / porodični / komedija
Trajanje: 100 minuta
Distributer: Taramount Film
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Dok izmišlja leteće sprave, ratne mašine i proučava leševe, Leonardo da Vinči se bavi smislom samog života uz pomoć francuske princeze Margarite od Navare.
Scenarista i reditelj, Jim Capobianco, svojevremeno je (zasluženo) bio nominovan za Oskara – za scenarfio neprolaznog animiranog hita Mućkalica (Ratatouille), a ovaj njegov film je prikazan zna čuvenom Festivalu animiranog filma u Ansiju, u Francuskoj. Lane je izborio i nominaciju za nagradu Ani u kategoriji Najboljeg nezavisnog animiranog filma. Filmski internet pretraživač IMDB navodi procenjen budžet od oko 10 miliona evra.
Ne govori zlo (SAD, 2024)
Izvorni naslov: Speak No Evil
Reditelj: James Watkins
Scenario: Christian Tafdrup, Mads Tafdrup, James Watkins
Direktor fotografije: Tim Maurice-Jones
Uloge: Aisling Franciosi, Alix West Lefler, Dan Hough, James McAvoy, Mackenzie Davis, Scoot McNairy
Žanr: drama / horor -/ triler
Trajanje: 110 minuta
Distributer: Taramount Film
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Američka porodica dobija poziv šarmantne britanske porodice sa kojom su se sprijateljili na odmoru, da provedu vikend na njihovom idiličnom seoskom imanju. Ono što započinje kao odmor iz snova ubrzo se pretvara u vrišteću psihološku noćnu moru. Od Blumhausa, producenata filmova Crni telefon, Beži! i Nevidljivi čovek, dolazi ovaj, kažu, intenzivni i napeti triler modernog doba, u kome glavnu ulogu tumači dobitnik BAFTA nagrade, Džejms Mekavoj (Podeljen, Glas) kao harizmatični, alfa-mužjak vlasnik imanja čije neuobičajeno srdačno i neposredno gostoprimstvo krije neizrecivu tamu.
Reč je o brzpoteznom prepravku/rimejku istoimenog danskog filma iz 2022. godine; izvornik je odlično prošao i kod festivalskih žirija i kod šire publike, a novi film je oko 20 minuta duži i sniman je u komšijskoj nam Hrvatskoj. Režijas je poverena Jamesu Watkinsu, koga upućeniji filmoljupci već znaju po horor filmovima Edensko jezero (Eden Lake) i Dama u crnom, tako da i žanrovsdki čistunci među filmofilima načelno zasad mogu da budu zadovoljni. Ne govori zlo u u bioskope u Srbiji kreće kada i u ostatku sveta, a simultana svetska distribucija obično ukazuje na krupne ambicije producenata i finasijera. I ovaj film je nastao pod okriljem neumorne filmske radionice Blumhouse neumornog Džejsona Bluma.
Samo kad se smejem (Hrvatska, Srbija, 2023)
Izvorni naslov: Samo kad se smijem
Reditelj: Vanja Juranić
Scenario: Vanja Juranić, Elma Tataragić
Direktor fotografije: Danko Vučinović
Uloge: Tihana Lazović, Slavko Sobin, Jasna Đuričić, Elodie Paleka, Marina Redžepović…
Žanr: drama
Trajanje: 73 minuta
Distributer: Fame Solutions
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Tina (28) živi u naizgled idiličnom braku u gradu na jadranskoj obali. Ona je domaćica koja brine o šestogodišnjoj kćerkici, dok njen suprug Frane (32) zarađuje za obitelj. Njihov odnos počinje se mijenjati kada Tina izrazi želju da završi fakultet koji je napustila zbog trudnoće. Unatoč prvotnom pristanku i podršci, Frane počinje pokazivati negodovanje koje se na početku svodi na sitne sabotaže. S vremenom, sukobi postaju sve češći, a svađe sve nasilnije.
Samo kad se smejem je i formalno filmska koprodukcija Hrvatske i Srbije, koja je imala berićetan festivalski život – na Pulskom filmskom festivalu 2023. godine osvojio je Zlatnu Arenu za najbolju glavnu žensku ulogu (Tihana Lazović), tu je i Nagrada Kino mreže na istom festivalu, kao i Zlatni Orion za najbolju glavnu žensku ulogu (Tihana Lazović), te Srebrni Orion za najbolju sporednu mušku ulogu (Slavko Sobin) na prošlogodišnjem Filmskom festivalu glumca, a film je prikazan i na Festival srednjoevropskog i istočnoevropskog filma CinEast, kao i na našem FEST-u 2024. (glavni takmičarski i program), SEEfest-u – Filmskom festivalu jugoistočne Europe 2024 i Festivalu evropskog filma 2024., a film je prikazan i na Sarajevo Film Festival-u (program Open Air). Srpski autorski deo ekipe filma, uz glumicu Jasnu Đuričić, čine snimatelj zvuka Zoran Maksimović, maskerka Jasmina Lilić i kompozitorka Janja Lončar.
Snovi jednog robota (Španija, Francuska, 2023)
Izvorni naslov: Robot Dreams
Reditelj: Pablo Berger
Scenario: Pablo Berger, Sara Varon
Žanr: animacija / drama / porodični / muzički / SF
Trajanje: 103 minuta
Distributer: MCF Megacom Film
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Pas živi na Menhetnu i umoran je od usamljeničkog života. Jednoga dana odlučuje da sebi napravi prijatelja – robota. Njihovo prijateljstvo cveta sve dok ne postanu nerazdvojni vodeći život karakterističan za Njujork osamdesetih godina prošloga veka. Jedne noći pas je prisiljen da ostavi robota na plaži, što ga čini veoma tužnim. Da li će se njih dvojica ikada opet sresti?
Na osnovu odluke članova i glasača Evropske filmske akademije ovo je najbolji evropski animirani film dugog metra u prošloj godini; osim toga, Snovi jednog robota, zasnovan na grafičkoj noveli, uknjižio je i nominaciju za Oskara – narano, u kategoriji Najbolji animirani dugometražni film. I to nije sve – zapaženo je prošao i u izboru za nrade Ani (nagrade viđene za evropske animirane filmove), a sa uspehom je prikazan i na filmskim festivali m u Ansiju, Siđesu, Bušonu, Palm Springsu, Čikagu, Filadelfiji… Pored toga, osvojio je i dve Goje (španske godišnje nacionalne filmske nagrade) – za najbolji film i za najbolji scenario, a zapazila su i nagradila su ga i udruženja filmskih kritičara Londona, Los Anđelesa, Toronta, Havaja, Hjustona, San Dijega… I da ne bude zabune – u filmu se ne čuju glasovi, već samo zvuci.
Sva lica dobrote (Irska, Velika Britanija, SAD, Grčka, 2024)
Izvorni naslov: Kinds of Kindness
Reditelj: Jorgos Lantimos
Scenario: Jorgos Lantimos. Eftemis Filipu
Direktor fotografije: Robi Rajan
Uloge: Ema Stoun, Džesi Plemons, Viljem Defo, Margaret Kvoli, Hong Čau
Žanr: crna komedija / drama
Trajanje: 166 minuta
Distributer: MCF Megacom Film
Početak bioskopskog prikazivanja: 12. septembar 2024. godine
Sinopsis: Triptih koji prati čoveka bez mnogo izbora koji pokušava da preuzme kontrolu nad svojim životom, policajca koji je uznemiren što je njegova žena koja se, nakon što je nestala, vratila kao potpuno drugačija osoba i ženu odlučnu da pronađe nekog posebnog sa neobičnim veštinama.
Unutar „sveta“ arthaus filmova, Lantimosov najaktuelniji film je možda film koji je u ovih osam-devet meseci tekuće nam izazvao najviše polemike čak i među poklonicima stila i autorskog izraza ovog grčkog i međunarodnog sineaste. Lantimos je filmofile zadužio i očarao filmova Očnjak, Alpi, Jastog, Ubistvo svetog jelena, Miljenica, Jadna stvorenja. On ovde po treći put sarađuje sa glumicom Emom Stoun, a isti je slučaj i sa snimateljem / direktorom fotografije, aodnosno, to je i sada Rajan Robi. Film je svoj život počeo svetskom premijerom proletos na Kanskom filmskom festivalu proletos, a Ema Stoun i Jorgos Lantimos već rade na novom zajedničkom filmu.
Zoran Janković