Nedavno se u glavnom gradu susedne nam Hrvatske, a u sklopu festivala ZagrebDox – u Regionalnoj takmičarskoj selekciji – zbila premijera novog filma srpskog reditelja mlađe generacije, Stefana Maleševića.
U pitanju je dokumentarni film dugog metra naslovljenog „Krila i tlo“ (Toprak ve Kanatlar / Soil and Wings), koji je nastao kao koprodukcija Srbije i Severne Makedonije.
Reč je, kako je navedeno u prezentaciji filma, o suptilnom portretu ruralne turske zajednice u kojoj žene vode glavnu reč, stvarajući neočekivan spoj tradicije, pobožnosti i rodne ravnopravnosti.
Sinopsis otkriva sledeće: Ajten i Erdogan podižu svoju porodicu u Kanatlarcima u Severnoj Makedoniji, balansirajući između osam vekova starog bektašijskog učenja i izazova savremenog života. U ovom turskom selu, poznatom po beračima duvana, muslimanska zajednica posvećena veri, porodici i tradiciji gaji i rodnu ravnopravnost, sa dubokim uverenjem u jednakost svega i svih.
Stefan Malešević je ovaj svoj film režirao po scenariju čiji je autor i Viktor Trajanovski; u slučaju ovog filma Malešević je bio i direktor fotografije. Film su montirali Jelena Maksimović i on, dok je autor muzike Branislav Jovančević.
Za zvuk su zaduženi bili Bojan Palikuća i Nikola Medić, a naratorka u ovom ostvarenju je Ajten Arifoska.
Film traje 77 minuta.
U filmu se pojavljuju: Ayten Arifoska, Erduan Arifoski, Ceylan Dönmez, Ayduan Arifoski, Duru Dönmez, Beyza Arifoska, Ilkay Arifoski, Dilay Arifoska, Yildiz Arifoska, Güldan Arifoska, Gülçin Arifoska, Dogan Arifoski.
Stefan Malešević je reditelj i filmski selektor iz Srbije, trenutno nastanjen u Holandiji. Studirao je filmsku režiju na Akademiji film.factory u Sarajevu, pod mentorstvom Bele Tara. Njegov dokumentarni film Gora osvojio je nagrade na festivalima Beldocs i DokuFest.
Njegov debitantski dugometražni film Mamonga imao je premijeru u Karlovim Varima, a prikazan je na festivalima kao što su Novi Horizonti u Vroclavu i Međunarodni filmski festival u Marakešu. Član je Evropske filmske akademije i radi kao glavni urednik za film u kulturnom centru ’De Balie’ u Amsterdamu.
Producentkinje pomenutog filma su Jelena Angelovski i Ivana Šekutkoska, i nastao je pod okriljem producentske kuće Obol Film, u koprodukciji sa kućom Minimal Collective.
Nastanak „Krila i tla“ podržali su Fimski centar Srbije i Agencija za film Severne Makedonije.
Zoran Janković
